هوش مصنوعی و سالمندی: نقش هوش مصنوعی در مدیریت سالمندی در کشور سنگاپور
جمعیت سنگاپور به سرعت در حال پیر شدنه و پیشبینی شده تا سال ۲۰۳۰، یکچهارم جمعیتش رو افراد بالای ۶۵ سال تشکیل بدن. این در حالیه که در سال ۲۰۱۰، این نسبت فقط یکدهم جمعیت بوده. برای اینکه از پس این چالش بربیاد، سنگاپور به هوش مصنوعی رو آورده تا تو مدیریت مراقبت از سالمندان نقش مهمی ایفا کنه.
فناوریهای هوش مصنوعی در مراقبت از سالمندان
سنگاپور برای مراقبت بهتر از سالمندانش، داره از هوش مصنوعی کمک میگیره. از دستگاههایی که زمین خوردن سالمندان رو تشخیص میدن تا سیستمهای هوشمند بیمارستانی و رباتهایی که تو خونههای سالمندان برای تمرینهای فیزیکی استفاده میشن، هوش مصنوعی نشون داده که میتونه کیفیت مراقبت از سالمندان رو تو سنگاپور خیلی بهتر کنه.
چوان د فو، پژوهشگر مؤسسه سلامت عمومی Saw Swee Hock، میگه که خیلی از کشورها برای مواجهه با جمعیت رو به سالمندیشون آمادگی ندارن و هوش مصنوعی میتونه تو تحول نظام سلامت خیلی مؤثر باشه. چوان معتقده که این فناوری میتونه تو مدیریت بیماریهای غیر حاد و همینطور کارهای اداری مثل بررسی ظرفیت بیمارستانها خیلی مفید باشه. به گفتهی اون، هر چی سالمندان با تکنولوژیهای دیجیتال بیشتر آشنا میشن، از مشاورههای پزشکی آنلاین و ابزارهای هوش مصنوعی هم استقبال بیشتری میکنن.
تشخیص زودهنگام بیماریها با هوش مصنوعی؛ گامی حیاتی در مراقبت از سالمندان
یکی از مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه سلامت سالمندان، توانایی تشخیص زودهنگام بیماریهاست. دکتر هان ای چیو، پژوهشگر مؤسسه سیاستگذاری لی کوان یو، با اشاره به تجربه شخصی خود و تأکید بر اهمیت تشخیص زودهنگام دیابت در مادرش، معتقد است که هوش مصنوعی میتواند نقشی کلیدی در این زمینه ایفا کند. او بر این باور است که استفاده از روشهای مبتنی بر هوش مصنوعی، امکان شناسایی سریعتر بیماریها را فراهم کرده و در نتیجه، به بهبود چشمگیر سلامت سالمندان کمک میکند.
تمرکز بر “سالمندی در محل“
سنگاپور با تمرکز بر مفهوم “سالمندی در محل”، به دنبال فراهم کردن امکان زندگی مستقل سالمندان در محیط آشنای خانه است. در این راستا، فناوریهای هوشمند نقش کلیدی ایفا میکنند. دکتر چیو، پژوهشگر حوزه سالمندی، تأکید دارد که هوش مصنوعی نباید جایگزین مراقبت انسانی شود، بلکه باید به عنوان ابزاری برای توانمندسازی مراقبان در محیط خانه به کار رود.
یکی از نمونههای بارز این فناوریها، سیستمهای تشخیص سقوط طراحی شده توسط سازمان مسکن و توسعه سنگاپور است. این سیستمها با ارسال هشدارهای فوری به بستگان یا مراکز اورژانس، در مواقع اضطراری به یاری سالمندان میشتابند.
این رویکرد، نه تنها کیفیت زندگی سالمندان را بهبود میبخشد، بلکه با ارائه راهکارهای هوشمند، به حفظ استقلال و آرامش خاطر آنان در دوران سالمندی کمک میکند.
همکاری انسان و ماشین در مراقبت از سالمندان
سنگاپور تنها کشوری نیست که به دنبال بهرهگیری از هوش مصنوعی در حوزه مراقبت از سالمندان است. در ایالات متحده، شرکت Sensi.AI با طراحی سیستم “همیار مراقبت”، گامی مؤثر در این راستا برداشته است. این سیستم با استفاده از دستگاههای شنود صوتی، اطلاعات جامعی از وضعیت سالمندان ارائه میدهد.
“همیار مراقبت” قادر است بیش از ۱۰۰ شاخص سلامت را پایش کرده و به مراقبان در تشخیص زودهنگام مشکلات سلامتی، مانند عفونتهای تنفسی و افت شناختی، کمک کند. این سیستم با ایجاد یک “خط مبنا” از صداهای معمول در منزل، هرگونه تغییر غیرعادی را شناسایی و هشدارهای لازم را ارسال میکند.
این فناوری، نمونهای بارز از کاربرد هوش مصنوعی در بهبود کیفیت زندگی سالمندان و افزایش سطح مراقبتهای ارائه شده به آنان است.
چالشهای اخلاقی و اجتماعی
با وجود مزایای چشمگیر هوش مصنوعی در حوزه مراقبت از سالمندان، متخصصان هشدار میدهند که استفاده از این فناوری باید با دقت و ظرافت انجام شود. فو، از پژوهشگران این حوزه، معتقد است که اتکای بیش از حد به هوش مصنوعی در مشاورههای پزشکی میتواند منجر به افت کیفیت خدمات درمانی، بهویژه برای سالمندان کمآشنا با فناوریهای دیجیتال، شود.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) نیز در گزارش سال ۲۰۲۲ خود بر لزوم جلوگیری از “تبعیض دیجیتالی علیه سالمندان” تأکید کرده و مشارکت فعال آنان در طراحی این فناوریها را ضروری دانسته است.
این هشدارها، اهمیت توجه به جنبههای انسانی و اجتماعی در کنار توسعه فناوریهای هوشمند را یادآور میشود.
برنامههای دولتی و آینده مراقبت از سالمندان
دولت سنگاپور با اجرای “برنامه اقدام برای سالمندی موفق”، گامی بلند در جهت ارتقای کیفیت زندگی سالمندان برداشته است. این برنامه با هدف پوشش بیش از ۵۵۰ هزار سالمند در برنامههای سلامت و رفاه، به دنبال کاهش آمار مرگومیر در بیمارستانها تا سال ۲۰۲۸ است.
دکتر چیو، از متخصصان این حوزه، بر اهمیت تلفیق “فناوری پیشرفته” و “تعامل انسانی” در مراقبت از سالمندان تأکید میکند. او معتقد است که هوش مصنوعی باید به عنوان “چشم و گوش” اضافی برای مراقبان عمل کند و نه جایگزینی برای مراقبتهای انسانی. از نظر او، ایجاد تعادل میان فناوری و ارتباط انسانی، کلید موفقیت در ارائه خدمات مطلوب به سالمندان خواهد بود.