انتشار مدل‌های OpenReasoning-Nemotron انویدیا: گامی بزرگ در هوش مصنوعی متن‌باز

مقدمه‌ای در مورد مدل‌های OpenReasoning-Nemotron

انویدیا به تازگی خانواده‌ای از مدل‌های هوش مصنوعی با نام OpenReasoning-Nemotron را به شکل متن‌باز منتشر کرده است که در حوزه‌های مختلف، دستاوردهای کم‌نظیری را ثبت کرده‌اند. این مدل‌ها به سرعت توجه جامعه هوش مصنوعی جهان را جلب کرده‌اند و برای توسعه سیستم‌های عامل‌محور و عامل‌محور (Agentic AI) فرصت‌های نوآورانه‌ای فراهم ساخته‌اند.  این مدل‌ها که از مدل ۶۷۱ میلیارد پارامتری DeepSeek R1 0528 استخراج شده‌اند، در چهار سایز ۱.۵، ۷، ۱۴ و ۳۲ میلیارد پارامتر ارائه شده و رکوردهای جدیدی در حوزه‌های ریاضی، علوم و برنامه‌نویسی ثبت کرده‌اند.

جزئیات مدل‌های OpenReasoning-Nemotron

اندازه‌های مدل:

• ۱.۵ میلیارد پارامتر
• ۷ میلیارد پارامتر
• ۱۴ میلیارد پارامتر
• ۳۲ میلیارد پارامتر
• معماری: مبتنی بر Qwen2.5 (الهام‌گرفته از مدل DeepSeek R1 0528 با ۶۷۱ میلیارد پارامتر)
• حوزه کاربرد:
  • ریاضیات پیشرفته
  • علوم پایه
  • برنامه‌نویسی
• هدف: ارائه بالاترین دقت در استدلال و حل مسائل پیچیده برای توسعه‌دهندگان و سازمان‌ها.

نوآوری‌های کلیدی و ویژگی‌های برجسته

معماری و ساختار

• پایه معماری: مبتنی بر Qwen 2.5 با بهبودهای ویژه برای استدلال
• روش آموزش: تنها با استفاده از Supervised Fine-Tuning (SFT) بدون Reinforcement Learning
• داده آموزشی: ۵ میلیون نمونه باکیفیت استخراج‌شده از DeepSeek R1 0528
• حوزه تخصصی: ریاضیات پیشرفته، علوم پایه و برنامه‌نویسی پیچیده

مجموعه داده و فرآیند تولید

مدل‌های OpenReasoning-Nemotron بر پایه‌ای از ۵ میلیون راه‌حل استدلالی باکیفیت تولید شده با استفاده از قدرت محاسباتی DeepSeek R1 0528 آموزش دیده‌اند. این مجموعه داده که در ماه‌های آینده منتشر خواهد شد، پتانسیل ارتقای قابلیت‌های استدلالی تمام مدل‌های موجود را دارد.

تکنولوژی GenSelect: انقلاب در کیفیت پاسخ

یکی از برجسته‌ترین نوآوری‌های این مجموعه، پیاده‌سازی تکنیک GenSelect است که امکان ترکیب نتایج چندین تولید موازی را فراهم می‌کند. این روش مزایای چشمگیری دارد:

• بهبود دقت: تا ۹۶.۷٪ دقت در بنچمارک HMMT برای مدل ۳۲B
• تعمیم پذیری: علی‌رغم آموزش تنها برای مسائل ریاضی، قابلیت تعمیم به مسائل برنامه‌نویسی
• رقابت با مدل‌های غول‌پیکر: عملکرد نزدیک یا برتر از o3 (High) در بنچمارک‌های ریاضی و کدنویسی

عملکرد و مقایسه

جدول زیر برخی از نتایج مدل‌ها را در بنچمارک‌های مطرح نشان می‌دهد:

مدل	GSM8K (ریاضی)	HumanEval (کدنویسی)	HMMT (ریاضی پیشرفته)	LiveCodeBench
OpenReasoning-1.5B	عملکرد مناسب	مقدماتی	متوسط	قابل قبول
OpenReasoning-7B	عالی	خیلی خوب	بالا	بالا
OpenReasoning-14B	بسیار عالی	بسیار خوب	بسیار بالا	خیلی بالا
OpenReasoning-32B	نزدیک به حداکثر	بی‌رقیب	۹۶.۷٪ (GenSelect)	برتر

عملکرد با تکنیک GenSelect

با استفاده از روش GenSelect، مدل‌های OpenReasoning-Nemotron نتایج فوق‌العاده‌ای کسب می‌کنند:

• مدل ۳۲B در HMMT: از ۷۳.۸٪ به ۹۶.۷٪ ارتقا
• مدل ۷B در AIME25: از ۷۸.۲٪ به ۹۳.۳٪ بهبود
• LiveCodeBench: تا ۷۵.۳٪ دقت برای مدل ۳۲B با GenSelect

ویژگی‌های فنی

• پشتیبانی از FP16/INT8 quantization برای سرعت و مصرف کمتر منابع
• سازگاری با سخت‌افزارهای NVIDIA (Ampere، Hopper)
• اجرا بر بستر NeMo و TensorRT-LLM
• امکان ایجاد نسخه‌های سفارشی و fine-tuning
• قابلیت استفاده تحقیقاتی و سازمانی با مجوز متنوع و سریع

ابزارها و زیرساخت توسعه

چارچوب NeMo-Skills

تمام فرآیندهای توسعه این مدل‌ها با استفاده از NeMo-Skills انجام شده است که شامل موارد زیر می‌شود:

• تولید داده و پیش‌پردازش
• تبدیل و آموزش مدل
• ارزیابی جامع در بنچمارک‌های مختلف
• کدهای منبع‌باز برای بازتولید نتایج

دسترسی و لایسنس مدل‌های OpenReasoning-Nemotron

• دسترسی رایگان: همه مدل‌ها از طریق Hugging Face قابل دسترس
• لایسنس مجاز: CC-BY-4.0 و Apache 2.0 برای استفاده تحقیقاتی و تجاری
• سازگاری: پشتیبانی از TensorRT-LLM، ONNX و Hugging Face Transformers

کاربردهای عملی و صنعتی مدل‌های OpenReasoning-Nemotron

حوزه‌های کلیدی استفاده

• پژوهش ریاضی: حل مسائل پیچیده و اثبات قضیه‌ها
• توسعه نرم‌افزار: دیباگ کد، بهینه‌سازی الگوریتم و تولید مستندات
• علوم کاربردی: تحلیل داده‌های علمی و شبیه‌سازی
• آموزش: دستیار هوشمند برای یادگیری مفاهیم پیچیده

مزیت‌های رقابتی

• کارایی محاسباتی: اجرای محلی روی لپ‌تاپ و رایانه‌های شخصی
• دقت استثنایی: برتری نسبت به مدل‌های مشابه در کلاس سایز مربوطه
• انعطاف‌پذیری: امکان سفارشی‌سازی برای نیازهای خاص

نحوه دسترسی و استفاده از مدل‌های OpenReasoning-Nemotron

مدل‌های OpenReasoning-Nemotron برای دانلود و استفاده رایگان از طریق پلتفرم Hugging Face در دسترس قرار گرفته‌اند. می‌توان آن‌ها را روی لپ‌تاپ، رایانه شخصی و سرور با GPU اجرا کرد. چارچوب‌های پیشنهادی برای اجرا شامل NeMo و LM Studio هستند.

سوالات پرتکرار

آیا مدل‌ها رایگان و متن‌باز هستند؟
بله؛ همه مدل‌ها با مجوز متن‌باز برای استفاده پژوهشی و تجاری در اختیار عموم قرار گرفته‌اند.

چه کسانی می‌توانند بیشترین بهره را از این مدل‌ها ببرند؟
پژوهشگران، توسعه‌دهندگان نرم‌افزار، استارت‌آپ‌های فعال در هوش مصنوعی و شرکت‌هایی که به دنبال دستیارهای استدلال‌محور هستند.

آیا منابع یادگیری یا آموزش راه‌اندازی نیز وجود دارد؟
راهنماها و مستندات جامع مدل‌ها در وبلاگ رسمی انویدیا و صفحه Hugging Face قابل دسترسی است. همچنین، جامعه کاربران فعال پرسش‌ها را پاسخ می‌دهد.

آیا این مدل‌ها برای استفاده تجاری مجاز هستند؟

بله، تمام مدل‌ها تحت لایسنس‌های CC-BY-4.0 و Apache 2.0 منتشر شده‌اند که استفاده تجاری را امکان‌پذیر می‌سازد.

کدام مدل برای شروع توصیه می‌شود؟

برای کاربران تازه‌کار، مدل ۷B توصیه می‌شود که ترکیب مناسبی از عملکرد و کارایی محاسباتی ارائه می‌دهد. برای کاربردهای پیشرفته‌تر، مدل ۳۲B گزینه ایده‌آل است.

آیا مجموعه داده آموزشی در دسترس است؟

مجموعه داده ۵ میلیون نمونه در ماه‌های آینده منتشر خواهد شد، اما کدهای تولید داده از همین الان در NeMo-Skills موجود است.

نحوه نصب و راه‌اندازی چگونه است؟

ساده‌ترین راه استفاده از LM Studio است که در پلتفرم‌های مختلف قابل اجرا بوده و با جستجوی “openreasoning” امکان دانلود و استفاده آسان را فراهم می‌کند.

سخن آخر

با انتشار OpenReasoning-Nemotron، انویدیا استاندارد جدیدی برای مدل‌های منبع‌باز در حوزه استدلال و هوش مصنوعی تعیین کرده است. این مدل‌ها نه تنها مرزهای تحقیق و توسعه را جابه‌جا کرده‌اند، بلکه راه را برای ایجاد سیستم‌های عامل‌محور هوشمند و تخصصی در سطح جهانی هموار می‌کنند.