دکتر محمدعلی اخائی: مروری بر فعالیت‌های علمی ایشان
تحصیلات (کلیک کنید)
۱۳۸۸: Ph.D ، دانشگاه صنعتی شریف ، مخابرات سیستم
Postdoctoral ، دانشگاه سیدنی ، امنیت و سیگنال
۱۳۸۹: Postdoctoral ، دانشگاه سیدنی ، امنیت و سیگنال
۱۳۸۲: B.S ، دانشگاه صنعتی امیرکبیر ، مهندسی برق(مخابرات)
۱۳۸۴: M.S ، دانشگاه صنعتی شریف ، مهندسی برق(مخابرات سیستم)
۱۳۸۲: کارشناسی ، دانشگاه صنعتی امیرکبیر ، مهندسی برق(الکترونیک)
دکتر محمدعلی اخائی یکی از برجسته‌ترین چهره‌های علمی ایران در حوزه‌های مرتبط با هوش مصنوعی، پردازش سیگنال و یادگیری ماشین است. ایشان که مدرک کارشناسی خود را در دو رشته الکترونیک و مخابرات دریافت کرده‌اند، با طی کردن دوره‌های تحصیلات تکمیلی در دانشگاه صنعتی شریف و ادامه پژوهش‌های خود در دانشگاه سیدنی استرالیا، مسیر علمی درخشانی را پیموده اند. افتخاراتی همچون کسب جایزه برترین پژوهشگر جوان پردیس دانشکدگان فنی دانشگاه تهران و دریافت جایزه طلایی بین‌المللی کنز از زیرشاخه‌های جایزه مصطفی، تنها بخشی از موفقیت‌های ایشان در عرصه علمی است.
دکتر اخائی علاوه بر نگارش و ارائه ده‌ها مقاله علمی و پژوهشی در معتبرترین مجلات و کنفرانس‌های بین‌المللی، مسئولیت‌های اجرایی متعددی نیز بر عهده داشته است. از جمله، مدیریت عامل شرکت سروش رسانه و معاونت تحقیق و توسعه همراه اول در حوزه هوشمندسازی و تحول دیجیتال. ایشان اکنون یکی از بنیان‌گذاران و اعضا هیأت مدیره انجمن ملی هوش مصنوعی ایران هستند، و نقشی کلیدی در توسعه و پیشرفت این حوزه در کشور ایفا می‌کنند.
این فعالیت‌های علمی و اجرایی، دکتر اخائی را به یکی از افراد تأثیرگذار در حوزه هوش مصنوعی در ایران تبدیل کرده است.
در این مصاحبه قصد داریم با دکتر محمدعلی اخائی به گفت‌وگو بنشینیم و از تجربیات، دیدگاه‌ها و مسیرهای پیشرو در دنیای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین بیشتر بدانیم.
چشم‌انداز سیمرغ: مصاحبه با دکتر محمدعلی اخائی
درود بر همه شنوندگان گرامی و همراهان وفادار سیمرغ‌ای‌آی. من، سهراب اسکندری، با افتخار و هیجان با یک قسمت دیگر از پادکست “چشم‌انداز سیمرغ” در خدمت شما هستم. هدف ما در این برنامه‌ها، ارائه بینش‌های نوین درباره هوش مصنوعی، امنیت سایبری، و فناوری‌های پیشرفته است.
مهمان ویژه این قسمت، جناب آقای دکتر محمدعلی اخائی، عضو هیئت علمی برجسته دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران هستند. جناب آقای دکتر اخائی، سلام و عرض ادب دارم. حضور شما در این مصاحبه برای تیم هوش مصنوعی سیمرغ افتخار بزرگی است. از شما بسیار سپاسگزارم که وقت ارزشمندتان را در اختیار ما قرار داده‌اید. خیلی خوش آمدید.
ابتدا کمی درباره مسیر کسب دانش و حرفه‌ای خودتان صحبت بفرمایید. چه عواملی شما را به سمت مخابرات و بعدتر به حوزه‌های پردازش سیگنال و هوش مصنوعی سوق داد؟
شما از اواسط دهه ۸۰ در حوزه مخابرات فعال بودید. در طول این سال‌ها شاهد تحولات شگرفی در این حوزه بودیم. به نظر شما مهم‌ترین اتفاقاتی که باعث این تحولات شد چه بودند و چگونه این تحولات بر زندگی روزمره مردم تاثیر گذاشت؟
دانشگاه سیدنی به عنوان یکی از قطب‌های مهم تحقیقات در حوزه هوش مصنوعی شناخته می‌شود. تجربه تحصیل در چنین محیطی چه تاثیری بر شکل‌گیری دیدگاه شما نسبت به پژوهش و نوآوری در این حوزه داشته است؟ آیا می‌توانید از پروژه‌های تحقیقاتی که در طول تحصیل درگیر بودید و تجربیات ارزشمندی که کسب کردید، برای ما بگویید؟
با توجه به اینکه شما دوره دکترای خود را در دانشگاه صنعتی شریف و دوره پست‌دکترا را در استرالیا گذرانده‌اید، چه تفاوت‌هایی در سیستم‌های آموزشی و تحقیقاتی این دانشگاه‌ها مشاهده کردید؟( به نظر شما کدام سیستم آموزشی برای پرورش پژوهشگران در حوزه هوش مصنوعی مناسب‌تر است و چرا؟“)
پردازش سیگنال قلب تپنده‌ی سیستم‌های مخابراتی است. اما امروزه با ورود هوش مصنوعی، شاهد تحولات شگرفی در این حوزه هستیم. می‌توانید برای مخاطبین ما مثال‌های عملی بزنید که نشان دهد چگونه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین باعث بهبود کیفیت سیگنال‌ها، کاهش نویز و افزایش سرعت انتقال داده شده‌اند؟
از پروژه‌های بزرگ جهانی در حوزه هوش مصنوعی، دستیارهای صوتی مثل سیری و الکسا را می توان نام برد. به عنوان یک متخصص پردازش سیگنال، از نظر شما این دستیارها چطور توسعه یافته‌اند و چه چالش‌هایی برای بهبود دقت آنها وجود دارد؟
به نظر شما، مهم‌ترین چالش‌های پیش روی پژوهشگران در حوزه پردازش سیگنال و هوش مصنوعی در ایران چیست؟ چه سیاست‌هایی می‌تواند به بهبود شرایط پژوهش در حوزه هوش مصنوعی و پردازش سیگنال در ایران کمک کند؟ آیا می‌توانیم از تجربیات کشورهای دیگر در این زمینه الگو بگیریم؟
وضعیت دانشگاه‌های ایران را در پرورش متخصصین هوش مصنوعی چگونه ارزیابی میکنید؟ آیا دانشجویان پس از اتمام دوره تحصیل امکان فعالیت در شرکت ها را به عنوان یک متخصص خواهند داشت؟ در کل فضای ارتباطی بین دانشگاه و فارغ‌التحصیلان این رشته را چگونه ارزیابی میکنید؟
آیا می‌توان امیدوار بود که با ورود فارغ‌التحصیلان هوش مصنوعی به شرکت‌های فعال در این حوزه، شاهد توسعه دستیارهای صوتی فارسی با کیفیتی جهانی و قابل رقابت با نمونه های خارجی باشیم؟؟
بحث امنیت اطلاعات همیشه یک نگرانی بزرگ در حوزه هوش مصنوعی بوده است. شما دوره پست‌دکترای خود را در زمینه امنیت گذرانده‌اید؛ به نظر شما چه راهکارهایی برای امنیت هوش مصنوعی و داده‌ها وجود دارد؟
با توجه به تخصص شما در حوزه امنیت و سیگنال چطور می‌توان از این دانش برای مقابله با چالش‌های امنیتی هوش مصنوعی مثل دیپ فیک‌ها بهره برد؟
بسیاری از افراد از جایگزینی هوش مصنوعی با برخی از مشاغل یا حداقل احتمال وقوع آن نگران هستند. به نظر شما، تاثیر هوش مصنوعی در بخش مشاغل و متخصصان مخابرات و پردازش سیگنال چگونه خواهد بود؟
- یکی از مسائل مهم در حوزه هوش مصنوعی، نیاز به داده‌های زیاد و متنوع برای آموزش مدل‌ها است. در زمینه پردازش سیگنال، چطور می‌توان داده‌های کیفی و کافی برای مدل‌سازی و آموزش را فراهم کرد؟
- با توجه به اهمیت فزاینده اخلاق در حوزه هوش مصنوعی،شما چه نگرانی‌هایی درباره مسائل اخلاقی مرتبط با کاربردهای هوش مصنوعی و پردازش سیگنال دارید؟
- با توجه به تجربیات بین‌المللی شما، فکر میکنید ایران در کدام بخش از هوش مصنوعی و پردازش سیگنال می‌تواند به عنوان یک پیشرو شناخته شود؟
- در حال حاضر شما به تدریس در دانشگاه تهران مشغول هستید. فکر میکنید چه موضوعات تحقیقاتی در زمینه هوش مصنوعی برای دانشجویان و محققان جوان بیشترین اهمیت را دارند؟
- تلفیق هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء (IoT) یکی از موضوعات داغ امروزی است. به نظر شما این دو حوزه چه نقشی در آینده خواهند داشت؟س
- آیا پیش‌بینی‌ای دارید که چه نوآوری‌هایی در آینده نزدیک در زمینه پردازش سیگنال و هوش مصنوعی معرفی خواهند شد؟
- به عنوان یک استاد دانشگاه، چطور تلاش میکنید تا دانشجویان را در زمینه پژوهش‌های نوآورانه هوش مصنوعی و پردازش سیگنال هدایت و ترغیب کنید؟
- اگر قرار بود به یکی از دانشجویان یا محققان جوانی که به‌تازگی وارد حوزه پردازش سیگنال و هوش مصنوعی شده‌اند، یک توصیه مهم بکنید، چه توصیه‌ای می‌کردید؟
- معرفی حداقل سه کتاب مرجع برای علاقه مندان .
- لطفا سوالات احتمالی که تاثیرگذار هستند و در اینجا مطرح نگردید را به انتهای متن اضافه نمایید.
.